Klein Sionshof of Weduwenhofje

afgebeeld met dank voor medewerking aan Museum De Lakenhal.Het Klein Sionshof trok al heel wat jaren geleden mijn aandacht.
Vooral door de houding van Emerentia Banninghs. Zij zag dat vrouwen - na het overlijden van hun man - het toenmalig Groot Sionshof moesten verlaten.
Dubbel gestraft dus!

Haar man had eerder in 1631 'zijn' hofje gesticht, het Brouckhovenhof. dat was echter meer een 'familiehofje' voor de rijken. Dus nam Emerentia Banninghs tien jaar later haar meelevend initiatief.

In de Lakenhal bevindt zich een portret van Emerentia uit 1626, geschilderd door Jan Anthonisz van Ravensteyn, dit origineel is afkomstig uit het Van Brouchovenhofje.

http://www.lakenhal.nl/nl/collectie/s-367

Schoolsteeg 3 te LeidenGeschiedenis
In 1641 kreeg Emerentia Banninghs, vrouw van de toenmalige burgemeester Jan van Brouckhoven, toestemming van de regenten van Sion en stichtte dit hofje. Zij deed dit uit medelijden met de weduwen, die conform de voorschriften het Sionshof moesten verlaten zodra hun echtgenoot was overleden.
Het hofje bestond oorspronkelijk uit vier huisjes die bewoond werden door weduwen. Ter onderscheid kreeg toen ook het Sionshof de naam Groot Sionshof.
Als er geen weduwen, uit het Sionshof, met woningnood waren, mochten maximaal twee huisjes worden toebedeeld aan twee alleenstaande vrouwen.

Preuven
De vrouwen ontvingen 8 gulden per jaar als preuven voor het kopen van boter,
6 gulden voor turf en per week 10 stuivers in baar geld.

Gevelsteen
Onder het fronton boven de zandstenen poort is een grote rechthoekige gevelsteen te zien met daarop de volgende tekst:

------- Wat Mild Heyd Was. En Is Aen Dit Ons Syon Blijckt;
1480 Twelck Ionck-Heer Huyg van Zwieten Met Syn Wijf Grond Leyde
------- Vrouw Luytgert van Bos Huysen DIkomst Wert Verrijckt
1505 By Ghysbert KorstensZ en Ian LovrensZ Backers Beyde
1568 Tot Mans en Vrouwen Troost, Doch Tot Der Weeuwen Wee:
1641 Dat in Vrouw Emerentia Benninghs Weckt Med Doogen
------ Dies Volgtd Haer Man, Den Sticht-Heer van de Naeste Stee
------ Tot Christi Leden Steun, Wiens Hooft Hun Wil Verhoogen

De tekst verwijst naar het feit dat het hofje oorspronkelijk grensde aan het in 1480 door het echtpaar van Zwieten gestichte Sionshof. Dit hofje werd in 1505 door twee Leidse bakkers bedacht met een legaat. De tekst op de gevelsteen brengt het legaat onder woorden en daarna de stichting van het Klein Sionshof door Emerentia Banning.

Net op tijd gered
Midden in de 20e eeuw zijn - net als in veel andere hofjes - de gebouwen onbewoonbaar verklaard. In 1992 werd dit hofje gerestaureerd. De vier huisjes zijn hierbij samengevoegd tot twee nieuwe huizen. 

Voor de eerste dag van uitgifte is een gelegenheidsenvelop gemaakt.
 

Klik op de envelop voor
een grotere weergave.

De envelop is voorzien van een eigen stempelafdruk.
In het stempel ziet u een kluit boter dat onderdeel was van de 'preuven' die de bewoner van het hofje regelmatig ontving.
Daarnaast ziet u op de envelop de afbeelding van de zandstenen poort in vroeger tijden en het portret van Emerentia uit 1626, geschilderd door Jan Anthonisz van Ravensteyn. En ... niet te vergeten het symbool van vrouwen-emancipatie.